The FEMALE STUDENTS IN THE MEIJI AND TAISHO PERIODS: WOMEN CHALLENGING GENDER BOUNDARIES
Comparing the Female Students in Taisho Era Who Became Cultural Content with Actual figure of the Time

Japonya’nın modern eğitim sisteminin gelişimi, 1872’de Gakusei (Eğitim Sistemi Emri) ile başlayarak, ilköğretimden yükseköğretime kadar uzanan bir yasal çerçevenin oluşturulmasıyla resmi olarak başlamıştır. Kadınlar için kız liseleri ve kadınlara yönelik özel okullar gibi yeni kurumlar kurulmuş, kızlar için ortaöğretim kurumlarına kayıt, Taisho döneminde (1912–1926) önemli ölçüde artmıştır. Ancak, bu ilerlemelere rağmen, kadınların üniversitelere girmesi engellenmiş ve kadın üniversiteleri kurulması yönündeki çabalar reddedilmiştir. Bu direniş, kadınlar için ayrı ve farklı bir eğitim yolu öngören köklü toplumsal cinsiyet normlarından kaynaklanmıştır. Birçok kadın öğrenci erkeklerle eşit seviyede bilgi edinme arzusuna sahip olmasına rağmen, bu istekleri engellenmiştir. Buna karşın, bazı kadınlar toplumsal eleştirilere rağmen bu sosyal kısıtlamaları aşma konusunda ısrarcı olmuş ve eğitim yolundaki kararlılıklarını sürdürmüşlerdir.

Meiji ve Taisho dönemlerinde kadın eğitimi üzerine yapılan önceki çalışmalar büyük ölçüde kurumsal eşitsizliğin ideolojik temellerine ve kadınların eğitim sistemine dair tartışmalara odaklanmıştır. Harrington (1987) 1, toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizliklere duyulan hoşnutsuzluğun kadın üniversitelerinin kurulmasını nasıl teşvik ettiğini araştırırken; Copeland (2006) 2, o dönemdeki idealize edilmiş kadın öğrenci imajını incelemiş ve Saitō (2003) 3, bu öğrencilerin yaşamlarını toplumsal sınıf açısından analiz etmiştir. Ancak, üniversitelere girmek için doğrudan kurumsal engellerle mücadele eden kadınlar hakkında pek bir şey bilinmemektedir. Bu çalışma, Meiji’den Taisho dönemine kadar yükseköğretime yönelen kadınların özlemlerini ve motivasyonlarını aydınlatarak, toplumsal cinsiyet normlarının sınırlarında verdikleri mücadeleyi incelemekte, bu çabalarını bu normlara yönelik devrimci karşı koyuşlar olarak gözler önüne sermektedir.

Bu makale, öncelikle bu dönemdeki kadın eğitiminin kurumsal çerçevesini ve bu sistemi şekillendiren idealleri belirlemek amacıyla bu konudaki tartışmaları ele almaktadır. Ardından, yükseköğretime devam eden kadınların belirlenen toplumsal cinsiyet rollerini ihlal ettikleri için karşılaştıkları toplumsal eleştirilere nasıl tepki verdiklerini incelemektedir. Son olarak, hedeflerine ulaşan kadın öğrencilerin başarılarına katkıda bulunan etmenleri, özellikle aile geçmişleri ve eğitim ortamları üzerinde odaklanarak tespit etmektedir. Bu çalışma, kadın öğrencilerin karşılaştıkları zorlukları toplumsal cinsiyet perspektifinden analiz ederek, toplumsal kısıtlamaları aşmak için kullandıkları stratejilere ve bu bağlamdaki tarihsel önemlerine dair yeni içgörüler sunmayı amaçlamaktadır.